Parandalimi ofron strategjinë afatgjatë më efektive për kontrollin e kancerit.
Duhani
Në të gjithë botën, përdorimi i duhanit është faktori i vetëm më i madh i rrezikut të shmangshëm për vdekshmërinë nga kanceri dhe vret afërsisht 6 milion njerëz çdo vit. Tymi i duhanit ka më shumë se 7000 kimikate, të paktën 250 dihet se janë të dëmshme dhe më shumë se 50 dihet se shkaktojnë kancer.
Përdorimi i alkoolit
Përdorimi i alkoolit është një faktor rreziku për shumë lloje të kancerit, përfshirë kancerin e zgavrës së gojës, faringut, laringut, ezofagut, mëlçisë, kolorektumit dhe gjirit. Rreziku i kancerit rritet me sasinë e alkoolit të konsumuar. Për disa lloje të kancerit, pirja e rëndë e alkoolit e kombinuar me përdorimin e duhanit rrit ndjeshëm rreziqet e kancerit. Në vitin 2010, kanceret që i atribuohen alkoolit u vlerësuan të jenë përgjegjës për 337.400 vdekje në të gjithë botën, kryesisht tek meshkujt.
Infeksionet
Në vitin 2012, afërsisht 15% e të gjithë kancereve u atribuohen agjentëve infektues si helicobacter pylori, virusi papilloma njerëzore (HPV), hepatiti B dhe C, dhe virusi Epstein-Barr.
Ndotja e mjedisit
Ndotja e ajrit, ujit dhe tokës me kimikate kancerogjene kontribuon në ngarkesën e kancerit në shkallë të ndryshme në varësi të parametrave gjeografikë. Ndotja e ajrit në natyrë klasifikohet si kancerogjen, ose që shkakton kancer, për njerëzit. Ekspozimi ndaj kancerogjenëve ndodh gjithashtu përmes ndotjes së ushqimit, siç janë aflatoksina ose dioksina.
☀️Rrezatimi
Ekspozimi ndaj të gjitha llojeve të rrezatimit jonizues, si nga burimet natyrore ashtu edhe nga njeriu, rrit rrezikun e llojeve të ndryshme të malinjitetit, përfshirë leuceminë dhe një numër tumorësh të fortë. Rreziqet rriten kur ekspozimi shfaqet në moshë të re dhe gjithashtu kur sasia e ekspozimit është më e lartë. Rrezatimi ultravjollcë (UV), dhe veçanërisht rrezatimi diellor, është kancerogjen për njerëzit, duke shkaktuar të gjitha llojet kryesore të kancerit të lëkurës, siç janë karcinoma e qelizave bazale (BCC), karcinoma e qelizave skuamoze (SCC) dhe melanoma. Shmangia e ekspozimit të tepërt, përdorimi i diellit dhe veshja mbrojtëse janë masa parandaluese efektive.
➡️Ekspozimi gjithashtu mund të lindë nga radoni, një gaz natyrisht radioaktiv dikur i pranishëm në tokë dhe materialet e ndërtimit rritin rrezikun e kancerit të mushkërive. Nivelet e radonit në shtëpi mund të zvogëlohen duke përmirësuar ventilimin dhe izolimin e dyshemesë dhe mureve.
➕Salus, spitali yt!
